Alkoholizm jako zagrożenie rodziny w świetle poradników oraz publicystyki społecznej i naukowej w Królestwie Polskim u schyłku XIX i na początku XX w.

• Egile nagusia: Aneta Bołdyrew (Egilea)
• Formatua: Liburua
• Argitaratua: Jesuit University Ignatianum in Krakow, 2019-09-01T00:00:00Z.
• Gaiak: article
• Sarrera elektronikoa: Connect to this object online.
• Notes: 1643-9171; 2391-9485
• Keywords: rodzina; alkoholizm; Królestwo Polskie; Education; L; Social Sciences; H; Sociology (General); HM401-1281
• Source: Horyzonty Wychowania, Vol 18, Iss 47 (2019)

Cel naukowy: Celem artykułu jest syntetyzujące omówienie wiedzy, opinii i postaw wobec alkoholizmu jako problemu rodziny i społeczeństwa w poradnikach i publicystyce w Królestwie Polskim w okresie "wchodzenia w nowoczesność". Problem i metody badawcze: Główny problem można sformułować następująco: Jak w analizowanym piśmiennictwie problematyzowano alkoholizm jako zagrożenie rodziny? W nawiązaniu do tego problemu można postawić kilka szczegółowych: Jakie czynniki wpływały na zmiany postaw wobec alkoholizmu jako problemu rodziny i społeczeństwa? Które środowiska uznawano za szczególnie zagrożone tą patologią? W jaki sposób problem alkoholowy był formułowany w kontekście bieżących dyskusji na ogólne tematy społeczne? Zastosowano metody badań historyczno-pedagogicznych, w tym metodę filologiczną, służąca analizie tekstów źródeł historycznych. Proces wywodu: Po wprowadzeniu w problematykę przedstawiono trzy wyodrębnione zagadnienia: obraz pijaństwa jako problemu społecznego i moralnego w piśmiennictwie religijnym, kwestię medykalizacji alkoholizmu, widoczną również w kontekście rozważań o rodzinie, wreszcie obecność w źródłach problemu alkoholowego opisywanego jako przyczyna degeneracji rodziny i społeczeństwa. Wyniki analizy naukowej: Sposób ukazywania alkoholizmu ulegał istotnym przeobrażeniom. Dyskusja na temat alkoholizmu jako czynnika zagrażającemu rodzinie i wychowaniu młodego pokolenia łączyła się z polemikami na szereg ogólnych tematów, takich jak relacje między rodziną a społeczeństwem, rola religii i nauki w rozwiązywaniu problemów społecznych, znaczenie rodziny w koncepcjach odbudowy polskiej państwowości. Wnioski, innowacje, rekomendacje: analiza wypowiedzi o alkoholizmie jako zagrożeniu rodziny może służyć dalszym badaniom nad konstruowaniem obrazu rodziny i przemianami jej etosu u progu niepodległości.